Olimpos Tanrıları ve Tanrıçaları, Bölüm 1: Cronus ve Rhea’nın Çocukları

Cronus ve Rhea'nın toplamda altı çocuğu vardı. Erkekler Zeus, Poseidon ve Hades'ti. Kızlar ise Demeter, Hera ve Hestia'di. Hades hariç hepside Olimpos dağında yaşıyorlardı. Hades ise Yeraltı'nda yaşıyordu. Makedonya ile Teselya arasında bulunan ve karla kaplı olan bu dağ, Yunanistan'ın en yüksek dağıdır ve kutsaldır. Antik çağda kimse bu dağa tırmanmaya cesaret edemedi. İlk kez 1913 yılında Yunan ve İsviçreli bir grup tırmandı.

Zeus (Jüpiter yada Jove)

Ebeveynleri Cronus ve Rhea’dır. Hakimiyeti gök gürültülü fırtına, yıldırım, rüzgar, gökyüzü ve havadır. En sevdiği yerler Olimpos, Dodona ve Crete’dir. Sembolleri yıldırım ve meşe ağacıdır. Kişilik karakteri ise hırslı, rekabetçi ve kararlıdır.

Zeus kardeşleri arasındaki hem en genç hemde en yaşlı Tanrı’dır. Sorgulanamaz bir şekilde tahta oturan Zeus, Antik Yunan’da ki en adaletli Tanrı’dır. Cyclope’ları Tartarus’tan kurtaran Zeus’a Cyclope’lar tarafından yıldırım yeteneği verildi. Cyclope’lar Tartarus’tan çıkınca, Zeus ile beraber babaları olan Cronus’u ceza olarak Tartarus’a kapattılar.

Zeus'un ilk karısı Oceanus'un kızlarından biri olan Metis'tir. Zeus'un sonraki eşlerinden olan çocukları Kaderler, Güzeller ve İlham Perileri'dir. Demeter'den Persephone adlı kızı, Leto'dan ise Apollo ve Artemis oldu.

Zeus güçlü bir tanrıydı fakat onun bile kontrol edemediği bir çok şey vardı. Tüm tanrılar gibi Zeus'da Yeraltı dünyasında bulunan Styx nehri tarafından verilen yeminlere bağlıydı. Ayrıca sevdiği bir ölümlüyü kurtarmak istese de Kaderler'e boyun eğdi ve kurtaramadı.

Hera (Juno)

Ebeveynleri Cronus ve Rhea’dır. Hakimiyeti evlilik ve doğurganlıktır. En sevdiği yer Argos’dur. Sembolleri taç, asa, inek, tavus kuşu ve nardır. Kişilik karakterleri kıskanç, geleneksel, evlilik odaklıdır.

Zeus genellikle son karısı Hera ile ilişkilendirilir. Aynı zamanda Cronus ve Rhea'nın çocuğu Zeus'un kız kardeşiydi. Onurlu ve sevimli bir Kraliçe olarak görünür. Yunanlılar onu evliliğin koruyucusu olarak bilirlerdi. Hera'nın güzelliği "inek gözlü" yada "geyik gözlü" olarak nitelendirilir. Aynı zamanda tavus kuşu ile de ilişkilendirilir.

Bir çok efsaneye göre Hera kıskançtır, kahramanlara ve Zeus'un birlikte olduğu kadınlara düşmandır. Hera ve Zeus'un evliliği çok zor olmuştur. Truva savaşı sırasında Hera Zeus'u kandırmış ve uyutmuştur. Zeus uyandığında çok kızar ve bağırır. Hera'ya "Sana neler yaptığımı hatırlamıyor musun? Senin astığımda tüm tanrılar çileden çıktı ama hiçbir şey yapamadılar."

Poseidon (Neptürn)

Ebeveynleri Cronus ve Rhea’dır. Hakimiyeti deniz, deprem ve atlardır. En sevdiği yer Sounion’dur. Sembolleri Trident (üç dişli mızrak) and atlardır. Kişilik karakterleri ise duygusal, kızgın ve acımsızdır.

Denizlerin tanrısı ve yelkenlerin koruyucusudur. Homeros ona "yer sarsıcı" ünvanını vermiştir. "Trident" adı verilen üç uçlu mızrağı taşıması dışında Zeus'a çok benzer. Aynı zamanda atların tanrısıdır ve lakabı "Hippios" 'tur.

Poseidon'un bilinen bir karısıda Amphitrite'dir. Yukarısı insan olan aşağısıda balık kuyruğu olan bir deniz adamını yani Triton'u doğurdu. Poseidon'un mühürlerine bakan bir diğer çocuğu ise Proteus'du. Geleceği tahmin edebilirdi ama onu bulmak çok zordu. Onu bulmak isteyen kişi mağarasına gitmeliydi. Proteus oradanda kaçarsa, arayan kişi bulmakta ısrarcıysa, Proteus kendi isteğiyle o kişinin karşısına çıkardı.

Çeşitli efsaneler göre Poseidon huysuz ve intikamcıdır. Denizden evine gitmek isteyen savaşçı Odysseus, Poseidon’un oğullarından olan Cyclopes Polyphemus'u kör ettiği için, Poseidon Odysseus'un eve ulaşmasını geciktirir. Başka bir hikayede ise Poseidon, Atina koruyucusu Athena ile savaşır. En sonunda ikisi de Atina için yararlı bir şey yapan kazanır der. Poseidon bir at, Athena ise bir zeytin ağacı yapar. Yerli halk zeytin ağacını seçince Poseidon, Atina'nın çevresindeki ovayı sular altında bırakır.

Demeter (Ceres) ve Persephone (Proserpina)

Demeter’in ebeveynleri Cronus ve Rhea’dır. Hakimiyeti mahsuller ve anneliktir. En sevdiği yer Eleusis’dir. Sembolleri meşale ve buğday sapıdır. Kişilik özellikleri anne ve besleyicidir.

Persephone’un ebeveynleri Zeus ve Demeter’dir. Hakimiyeti Yeraltı’dır. En sevdiği yer Eleusis’dir. Sembolleri meşaleler ve tahıl demetidir. Kişilik özellikleri uyumlu ve kızsaldır.

Demeter toprağın verimliliğini kontrol ediyordu. Demeter, "Maiden" yada "Kore" olarak bilinen kızı Persephone ile yakından ilişkilidir. İkisi için bilinen en efsanevi olay ise mevsimlerin oluşumudur. Efsane şöyle başladı. Persephone, Oceanus'un kızları ile çiçek toplayıp oyun oynuyordu. Zeus'un isteğiyle beraber Gaea, özel hoş kokan bir çiçek açtırdı. Persephone tam o çiçeği alacaktı ki bir anda yer yarıldı ve içerisinden Hades çıktı. Onu atların bulunduğu altın arabaya taşıdı. Persephone'un çığlıklarını duyan toprak tanrıçası Hecate ve güneş tanrısı Helius hiçbir şey yapmadı.

Demeter kızının kaybolduğunu duyduğunda elindeki meşale ile karada ve denizde çocuğunu aradı ama kimse ona bir şey söylemedi. Dokuz gün boyunca böyle dolaştı. Onuncu günde Hecate yanına geldi ve şöyle dedi "Demeter, kızın Persephone'nin sesini duydum ama kimin kaçırdığı görmedim." İki tanrıça beraber güneş tanrıçası Helius'a gittiler. "Helius lütfen bana yardım et. Kızımın çığlıklarını duydum ama hangi tanrı yada ölümlü kaçırdı bilmiyorum. Işığınla gördüysen lütfen bana söyle."

Helios Persephone'u Hades'in kaçırdığını ve Zeus'un da Hades'e yardım ettiğini söyledi. Demeter çok üzüldü ve Olimpus'u terk etti. Artık hiçbir görevini yerine getirmeyen Demeter yüzünden dünyada kıtlık başlamişti. Ölümler artınca Zeus artık dayanamadı. Hermes'i bir mesajla beraber Demeter'e yolladı. Demeter yinede kıtlığı durdurmadı. Bu sefer Zeus, Hermes'i bir mesajla Yeraltı Dünyası’na yolladı. Hermes Persephone'a olanları anlattı. Persephone çok üzüldü ve gitmek için Hades'ten izin istedi. Hades izin verdi fakat gitmeden önce yeraltı dünyasına ait bir nar tanesini yemesi için Persephone'a verdi. Bu meyve sonucunda Persephone hep yeraltında kalacaktı. Demeter buna çok sinirlenince Zeus'un aracılığı ile bir anlaşma yapıldı. Bu anlaşmaya göre Persephone yılın üç ayı yani kış mevsiminde Hades'in yanında kalacaktı. Diğer dokuz ay ise annesinin yanında dünyada kalacaktı. Böylelikle de dört mevsim oluştu. Bu süreçte Hecate anlaşmanın koşullarının uygulanırlığını kontrol edecek ve Persephone'a bakacaktı.

Hades (Plüton)

Ebeveynleri Cronus ve Rhea’dır. Hakimiyeti Yeraltı’dır. En sevdiği yer Yeraltı’dır. Sembolleri sihirli görünmezlik miğferi ve savaş arabasıdır. Kişilik özellikleri karanlık, gizli ve yaratıcıdır.

Hades, Demeter ve Persephone olaylarında önemli bir rol oynamıştı. Yunanca adı "görülmeyen" 'dir. Onu görünmez yapan ise şapkasıdır. Yunanlılar Hades'in ismi anıldığında yanına gelebileceğini düşündüğü için Hades'in ismini anmamışlardır. Fakat Hades'i kötü biri olarak görmek doğru olmazdı. Çünkü Persephone'a iyi bir koca olmuştu.

Eski Yunanların ölümden sonraki hayatları hakkında kesin bir görüş yoktu. Homer'in Odyssey eserinde anlatılana göre hayaletler dünyanın bir ucundaki adada ruhsuz bir şekilde dolaşırlardı. Ödül ve ceza çok azdı.

Daha sonraki yazarlar yeraltı dünyası hakkında derince bir analiz yaptılar. Vergil ve birçok yazara göre Hermes, ruhlara Styx Nehri'ne kadar eşlik edecekti. Orada ödeme bekleyen Charon adında kirli ve huysuz bir kayıkçı ölüleri karşılardı. Parası olan kayığa binerdi. Olmayan ise sonsuza kadar nehir kıyısında kalırdı. Bu yüzden Antik Yunan'da insanlar ağızlarına kadar bozuk para ile gömülürdü.

Ilk olarak tüm ölü insanlar Cerberus’u yani üç başlı köpeği geçmek zorundaydı. Ölüler geçecekleri zaman sessiz bir köpeğe dönüşürdü. Fakat eğer birisi kaçmaya çalışırsa, acımasız bir köpeğe dönüşebilirdi. Sonra ölüler yargılanırdı. Çoğu ne cezalandırılırdı, nede ödül alırdı. Unutkanlık anlamına gelen Lethe Nehri’nden su içerlerdi. Bazıları, özellikle Tanrıların sevdikleri, Elysian Alanlarına gönderilirdi. Harika bir havası ve kokulu çiçekleri vardı.

Cezalar en kötü suçlulara verilirdi. Tartarus’a yollanırlardı. Ölüler orada yüzyıllar boyunca işkence görürlerdi. İşte hikayelerden biri:

Sisyphus iyi bir hilekardı. Dahası Ölüm’ü hapsetti. Ares bunu öğrendiğinde, Ölüm’ü serbest bıraktı. Bundan sonra Ölüm, Sisyphus için geldi. Sisyphus öleceğini hissetti. Bu yüzden eşine yakılmaması için talimat verdi. Yeraltı’na vardığında ise, Persephone’a şöyle söyledi “Daha cesedim gömülmediği için lütfen beni dünyaya yeniden gönder. Karıma beni gömmesini söyleyeceğim. Sonra buraya geleceğim.” Persephone gitmesi için izin verdi, fakat Sisyphus söz verdiği gibi dönmedi. Persephone onu sürükleyip getirmesi için Hermes’i gönderdi. Sonuç olarak, tanrı ve tanrıçaların vaktini boşa harcadı. Ceza olarak, bir tepeye kaya taşımak zorunda kaldı. Kaya tepeye ulaştığında, aşağıya düştü ve yeniden taşımaya başladı. Bu hep böyle devam etti.

Hestia (Vesta)

Ebeveynleri Cronus ve Rhea’dır. Hakimiyeti Ev’dir. En sevdiği yer Roma (Vesta)’dır. Sembolü ocak ateşidir. Kişilik özellikleri ise evini seven ve mütevazidir.

Tanrıça Hestia hakkında çok az efsane vardır. Fakat yinede Yunan ve Romalılar için çok önemli biridir. Homeros'un Afrodit ilahisine göre Cronus ve Rhea'nın ilk çocukları, aynı zamanda babası Cronus'un karnından çıkan son kişidir. Poseidon ve Apollo onunla evlenmek istedi ama Hestia Zeus'a asla evlenmeyeceğini söyledi. Böylelikle Zeus ona evin merkezini verdi. Bu Hestia için kutsal bir görev olacaktı. Bundan esinlenerek çoğu Yunanlılar'ın evinde heykeli vardı.

Bu haftaki makalede sizlere geçen hafta okuduğunuz Cronus ve Rhea'nın çocuklarından yani Yunan mitolojisindeki Olimpos Tanrı ve Tanıçalarının ilk kısmına değindim. Bunlar Zeus, Hera, Demeter ve Persephone, Hades, Hestia, Poseidon'du. Haftaya Olimpos Tanrı ve Tanrıçalarının ikinci kısmında yani Zeus'un çocuklarında görüşmek üzere.

>> Soru ve görüşleriniz için yorumlarda buluşalım. Yazılardan haberdar olmak için abone olmayı unutmayın lütfen. ^-^ <<